Thượng đỉnh EU–Trung Quốc: Bruxelles kêu gọi Bắc Kinh giải quyết các "bất đồng"

Các lãnh đạo của Liên Hiệp Châu Âu, gồm chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen và chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel, hội kiến với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay, 07/12/2023 tại Bắc Kinh.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hội đàm với chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen và chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel trong cuộc gặp tại Nhà khách Điếu Ngư Đài ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 07/12/2023. AP - Liu Bin

Theo AFP, trả lời báo giới, sau cuộc tiếp xúc trưa nay tại Điếu Ngư Đài, chủ tịch Ủy Ban Ursula von der Layen đã bày tỏ sự ‘‘hài lòng’’ về việc hai bên đạt thỏa thuận về điều chỉnh để quan hệ thương mại song phương trở nên ‘‘cân bằng hơn’’. Lãnh đạo Ủy Ban Châu Âu cũng khẳng định giữa hai bên có ‘‘những mất cân bằng và khác biệt rõ ràng mà chúng ta phải giải quyết.”

Về phía chủ tịch Trung Quốc, theo đài nhà nước Trung Quốc CCTV, trong cuộc hội kiến nói trên ông Tập Cận Bình đã kêu gọi hai bên hướng tới ‘‘hợp tác song phương cùng có lợi’’, và nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc từ bỏ ‘‘lập trường thù địch, đối đầu’’.

Từ nhiều tháng nay, Bruxelles và Bắc Kinh nỗ lực chuẩn bị cho cuộc thượng đỉnh này. Tổng cộng tám ủy viên châu Âu đến Bắc Kinh từ đầu năm đến nay. Bắc Kinh cũng đã có một số cử chỉ tỏ thiện chí trong những tuần qua, cụ thể như với việc dỡ bỏ thị thực nhập cảnh ngắn hạn với công dân nhiều quốc gia châu Âu hay xóa bỏ một số trừng phạt với Litva, thành viên Liên Âu.

Thông tín viên Stéphane Lagarde từ Bắc Kinh ghi nhận nỗ lực song phương tìm kiếm một số thỏa hiệp, tránh tái diễn cuộc đối thoại giữa những người điếc như thượng đỉnh lần trước :

Phía Trung Quốc cố gắng làm nhòa đi các khác biệt, ngược lại Liên Âu làm nổi rõ. Điều mà hai bên nỗ lực là tránh để tái diễn cuộc đối thoại giữa những người điếc, từng xảy ra tại cuộc thượng đỉnh trực tuyến lần trước (tháng 4/2023). Theo nhiều nhà ngoại giao, các khâu chuẩn bị đã được xúc tiến công phu. Vấn đề còn lại là xem ở những điểm nào hai bên có thể đạt được các tiến bộ.

Các vấn đề địa-chính trị và căng thẳng thương mại là nội dung chính của bữa ăn trưa vừa diễn ra giữa các lãnh đạo châu Âu với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, và bữa ăn tối nay với thủ tướng Trung Quốc Lý Cường. Các bất đồng song phương đặc biệt liên quan đến cuộc xâm lăng Ukraina của Nga và các mất cân bằng về kinh tế cần được điều chỉnh, với việc khắc phục tình trạng châu Âu nhập siêu từ Trung Quốc, cho đến chính sách ‘‘giảm thiểu nguy cơ’’ (de-risking) mà Bruxelles chủ trương.

Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, Ursula von der Leyen, cho biết châu Âu có các công cụ để bảo vệ thị trường của khối, ngụ ý nhắc đến cuộc điều tra châu Âu có thể tiến hành về lĩnh vực hàng hóa liên quan đến y tế, cũng như khả năng Trung Quốc trợ giá cho xe ô tô điện sản xuất tại Trung Quốc.

Cuộc điều tra này gây bất mãn tại Trung Quốc. Theo ông Vương Nghĩa Ngôi (Wang Yiwei), giám đốc Viện nghiên cứu về châu Âu, Đại học Nhân Dân Bắc Kinh, khi công nghệ Trung Quốc vượt mặt châu Âu trong lĩnh vực xe ô tô điện, năng lực cạnh tranh của châu Âu sụt giảm, tuy nhiên châu Âu đã không chấp nhận việc này, và tìm cách giảm bớt các nguy cơ từ Trung Quốc. Giám đốc Viện nghiên cứu về châu Âu, Đại học Nhân Dân Bắc Kinh cảnh báo là Bắc Kinh ‘‘có thể sẽ tìm cách trả đũa, và đó là điều mà ở đây không ai muốn.’’