2024 : Amsterdam lại tăng thêm thuế lưu trú

Trong vòng bốn năm qua, thành phố Amsterdam đã liên tục ban hành nhiều biện pháp nhằm hạn chế tình trạng quá tải khách du lịch. Hồi đầu tháng 10/2023, Hội đồng thành phố Amsterdam vừa bỏ phiếu thông qua việc tăng thuế lưu trú kể từ đầu năm tới. Đây là lần thứ ba, chính quyền địa phương đẩy mạnh các biện pháp hạn chế lượng khách tham quan. Cụ thể, thuế lưu trú Amsterdam sẽ tăng 12,5% tính theo giá phòng trung bình trong năm 2023, thuộc vào hàng cao nhất châu Âu.

Khách du lịch ngồi trên bờ kênh trước một quán cà phê ở trung tâm TP Amsterdam, Hà Lan. Ảnh chụp ngày 23/10/2016. AP - Margriet Faber

Về điểm này, tờ báo Le Figaro đặt câu hỏi : phải chăng thành phố Amsterdam sắp phá kỷ lục (về thuế lưu trú) do chính mình lập ra ? Vào năm  2019, trước khi có đại dịch Covid, thành phố quan trọng nhất Hà Lan đã thu hút hơn 20 triệu du khách trong khi dân số chỉ xấp xỉ ở mức một triệu người. Trước tình trạng quá tải du lịch, Hội đồng thành phố  Amsterdam đã đề xuất nhiều biện pháp kể cả kiểm soát chặt chẽ các khu phố trung tâm, phạt vạ các du khách có hành vi khiếm nhã chốn công cộng, đồng thời tăng thêm thuế lưu trú nhắm vào du khách.

Cũng cần biết rằng, giá phòng khách sạn tại Amsterdam giống như các thành phố Zurich, Venise và Luân Đôn, thuộc vào hàng đắt đỏ nhất châu Âu. Nhưng xét về thuế lưu trú, không có thành phố nào mạnh tay bằng Amsterdam. Trong năm 2023, du khách ghé thăm thành phố  Amsterdam và ở lại qua đêm, ngoài tiền phòng họ phải chịu hai mức thuế : 7% thuế địa phương (tính theo giá phòng) và thuế lưu trú là 3 euro cho mỗi người một đêm. Nếu hai người ở chung một phòng, thuế địa phương vẫn là 7%, thuế lưu trú là 6 euro. Khoản thuế này được trả thêm khi khách thanh toán tiền phòng.  

Dùng thuế lưu trú để làm sạch thành phố 

Với quy định vừa được Hội đồng thành phố Amsterdam công bố trên mạng chính thức, kể từ đầu năm 2024, thuế lưu trú sẽ tăng thêm 6,55 euro cho mỗi đêm. Nói như vậy là dù có ở khách sạn một sao hay năm sao, du khách ngoài việc trả 7% giá phòng, họ vẫn phải thanh toán thêm 12,55 euro cho (hai người) mỗi đêm thay vì 6 euro như trước đây. Các tuyến du lịch bằng thuyền cũng sẽ bị ảnh hưởng vì thuế lưu trú áp dụng cho du khách ở lại trên thuyền, nhưng cập bến cảng thành phố cũng sẽ tăng từ 8 euro lên 11 euro, cho mỗi du khách một ngày. 

Chỉ trong vòng một thời gian ngắn, thuế lưu trú lại tăng đều đặn hầu như mỗi năm có tăng một chút. Theo báo Le Figaro, với chính sách này, Hội đồng thành phố Amsterdam muốn có đủ phương tiện tài chính để thực hiện các mục tiêu đề ra : hạn chế tối đa các tác động không mong muốn của du lịch đại trà. Vấn đề là trong năm 2023, toàn khối Liên hiệp châu Âu đã phải đối mặt với tỷ lệ lạm phát tăng cao. Riêng tại Hà Lan, mức lạm phát đã chạm ngưỡng 9% vào mùa xuân 2023, trước khi được ''duy trì'' ở mức 4% vào đầu mùa thu năm nay. 

Theo ông Hester van Buren, phó thị trưởng Amsterdam đặc trách về các vấn đề tài chính, trước tình trạng lạm phát, thuế nhà ở mà cư dân thành phố phải đóng hàng năm, vẫn không tăng. Nhưng ngược lại, từ đầu năm 2024, thuế lưu trú sẽ tăng thêm : nguồn doanh thu đến từ hàng triệu du khách sẽ tạo điều kiện cho Hội đồng thành phố thực hiện các mục tiêu của mình. Cụ thể, Amsterdam dùng thuế lưu trú để mướn thêm nhân viên vệ sinh để làm sạch đường phố, cũng như các nhân viên an ninh để giải quyết các vấn đề cấp bách, duy trì trật tự tại trung tâm cũng như các khu vực lân cận.

Còn theo báo Le Parisien, sau khi đạt kỷ lục với hơn 20 triệu du khách cách đây ba năm, dường như Amsterdam không còn muốn thấy kịch bản này tái diễn. Trong thời kỳ có đại dịch Covid, Hội đồng thành phố đã thử nghiệm nhiều sáng kiến kể cả lập quota về số đêm lưu trú, đóng cửa một số  quán cà phê có bán ''cần sa'' (coffee shop), các tụ điểm giải trí vui chơi dành cho du khách được chuyển đổi thành cơ sở văn hóa hay nhà ở dành cho dân địa phương. 

Ngành du lịch cần thời gian để thích nghi với quy định mới

Bên cạnh đó, Amsterdam cũng đã tăng cường một số biện pháp ''răn đe'', thành phố cởi mở hiếu khách đối với những ai đến Amsterdam với mục đích tham quan và du lịch văn hóa, nhưng lại ''cứng giọng'' đối với thành phần du khách nào đến Amsterdam chỉ với mục đích ''nhậu nhẹt'' tiệc tùng. Trong năm 2023, việc hút cần sa trên các con đường xung quanh phố đèn đỏ nổi tiếng, hay dọc các kênh đào đều bị cấm hẳn. Cách đây vài tháng, thành phố này cũng từng phát động chiến dịch ngăn cản khách du lịch, đặc biệt là thành phần du khách từ Anh, bay đến Amsterdam để thử "rượu chè, ma túy".

Amsterdam cũng đã hạn chế các chuyến tàu du lịch đi vào trung tâm thành phố. Trái với thành phố Venise, Hội đồng thành phố Amsterdam đã thông qua quyết định đóng cửa một bến tàu du lịch lớn, nhằm khôi phục lại phần nào không khí yên tĩnh cho thành phần cư dân sống ở các dãy phố trung tâm. Riêng về dịch vụ cho thuê nhà ngắn hạn theo kiểu Airbnb, chính quyền thành phố Amsterdam áp dụng mức thuế địa phương cố định là 10%, thay vì 7% như trong ngành dich vụ khách sạn. 

Theo báo Le Parisien, nếu như các tổ chức chuyên về phát triển bền vững cho rằng các quy định mới của Amsterdam là bước đi ''đúng hướng" để đạt tới mục tiêu du lịch có trách nhiệm, thì Hiệp hội Du lịch châu Âu (ETOA) tỏ ra thận trọng, dè dặt hơn. Mức tăng thuế lưu trú của chính quyền thành phố Amsterdam không có gì mới, nhưng việc tăng thuế liên tục khiến cho các công ty hoạt động trong ngành du lịch, thêm lo ngại nhất là trong thời buổi lạm phát. Việc tăng thuế cần có thêm thời hạn để cho các công ty thích nghi, điều chỉnh hoạt động kinh doanh, chứ tăng liên tục trong một thời gian ngắn, khiến cho nhiều công ty du lịch lâm vào cảnh thất thu hay thiếu hụt tài chính.

Cũng như thành phố Vancouver (Canada) vừa gợi hứng từ New York để ''tuyên chiến'' với mạng dịch vụ Airbnb, qua việc hạn chế tối đa việc cho thuê nhà ngắn hạn, hầu tạo thêm nhà ở cho người dân, trường hợp của Amsterdam đang thu hút sự chú ý của khá nhiều thành phố lớn trên thế giới. Đặc biệt là thành phố trên nước Venise có thể gợi hứng từ mô hình của Amsterdam để áp dụng các biện pháp hạn chế số khách du lịch quá tải sao cho thích hợp nhất.