Airnnb : Barcelona tuyên chiến với các chủ cho thuê nhà trái phép
Sau khi New York công bố hồi tháng 09/2023 nhiều quy định chặt chẽ nhằm hạn chế tối đa dịch vụ cho thuê nhà ngắn hạn, nay đến phiên thành phố Barcelona "tuyên chiến" với các chủ nhà cho thuê phòng lưu trú bất hợp pháp trên mạng Airbnb. Trong tuần qua, thành phố này vừa xử phạt 420.000 euro đối với một chủ nhà có nhiều phòng cho thuê trên mạng Airbnb nhưng không đăng ký giấy phép.
Đăng ngày:
Theo báo Les Échos, đây là mức phạt vạ lớn nhất chưa từng thấy tại Tây Ban Nha. Sau một thời gian điều tra, hội đồng thành phố Barcelona muốn áp dụng hình phạt này để làm gương, hầu răn đe tất cả những chủ nhà khác, vào lúc tòa thị chính muốn triệt để chống các trường hợp lạm dụng trong dịch vụ cho thuê ngắn hạn. Trên mạng Airbnb có rất nhiều căn hộ cho thuê trong khu vục trung tâm thành phố, kể cả những người có đăng ký giấy phép với tòa thị chính, nhưng bên cạnh đó cũng có nhiều chủ nhà cho thuê ngắn ngày một cách bất hợp pháp. Điều đó khiến khu phố cổ của Barcelona dần thưa vắng người dân địa phương, do giá thuê nhà ngày càng cao, các cửa hàng tạp hóa cũng biến mất, nhường chỗ lại cho các hàng quán và tiệm bán đồ lưu niệm phục vụ cho du khách nước ngoài.
Theo báo Les Echos, vụ xử phạt 420.000 euro nhắm vào một chủ nhà có khá nhiều phòng cho thuê trên mạng Airbnb. Vụ kinh doanh trái phép rất có tổ chức này đã lọt vào tầm ngắm của chính quyền địa phương từ nhiều năm qua, nhưng hội đồng thành phố cần có thêm thời gian để điều tra, huy động một đội ngũ thanh tra để theo dõi các hoạt động nhằm thu thập bằng chứng. Hồ sơ này liên quan tới một tòa nhà nằm gần bến cảng neo đậu các du thuyền, nơi có 14 căn hộ, mỗi căn rộng khoảng 150 mét vuông và được chia thành nhiều phòng cho thuê, trên các nền tảng như Airbnb, Booking hoặc Rumbo, một mạng dịch vụ đặt phòng tương tự của Tây Ban Nha, có trụ sở tại Madrid.
6 năm cho thuê nhà mà không hề khai báo
Các căn phòng ở đây đều trống, đôi khi có nhân viên giả làm người thuê nhà, và quan trọng hơn nữa là một người trung gian có mặt thường trực tại chỗ để giao chìa khóa cho những du khách nào đặt phòng trên mạng. Dựa vào các bằng chứng thu thập được, hội đồng thành phố Barcelona đòi một khoản tiền phạt kỷ lục là 420.000 euro, tính trên cơ sở doanh thu của chủ nhà trong vòng 6 năm. Tòa thị chính cũng có quyền đòi phạt thêm, điều chỉnh mức tiền phạt trong trường hợp chủ nhà không chịu khai thuế lợi tức cũng như thuế bất động sản.
Theo ông Albert Batlle, ủy viên hội đồng thành phố Ciutat Vella, nổi tiếng là khu phố cổ luôn thu hút đông đảo khách du lịch, khu vực trung tâm này hiện có khoảng 10.000 căn hộ cho thuê được cấp giấp phép đàng hoàng, có đầy đủ tiện nghi từ bếp núc cho đến tủ giường bàn ghế. Đối với ông, vụ phạt vạ này là lời cảnh báo cho tất cả những ai kinh doanh một cách bất hợp pháp. Đây là chiến thắng quan trọng thứ nhì đối với Barcelona, một trong những thành phố châu Âu năng động nhất trong những năm gần đây trong chiến dịch chống lại các dịch vụ lưu trú trái phép, dung hòa hai vế : thu hút du khách nhưng vẫn duy trì chất lượng cuộc sống cho dân cư địa phương. Barcelona không muốn trở thành một Venise thứ hai, khi khu vực trung tâm được biến thành những căn hộ chỉ chuyên phục vụ du khách.
Trong cuộc đọ sức dài hơi với các mạng dịch vụ cho thuê nhà ngắn hạn, thành phố Barcelona đã thực hiện cú đột phá đầu tiên vào năm 2018, khi buộc các công ty như Airbnb, Homeaway, Booking hay Rentalia phải nhượng bộ. Vào thời bấy giờ, chính quyền địa phương đã dọa sẽ phạt đến 600.000 euro các mạng nào không chịu xét duyệt giấy phép của các chủ nhà, đồng thời không chịu xóa bỏ các mẫu tin quảng cáo dịch vụ bất hợp pháp, tức là những quảng cáo liên quan tới những căn hộ, không đăng ký giấy phép với hội đồng thành phố. Theo ông Sergio Vinay, giám đốc tiếp thị của Airbnb ở Tây Ban Nha, công ty này cam kết áp dụng những biện pháp cứng rắn hơn để tránh tình trạng ''một con sâu làm rầu nồi canh'', vì đa số những người có mặt trên mạng Airbnb đều có giấy phép đàng hoàng.
Phát triển du lịch nhưng vẫn giữ nếp sống dân cư địa phương
Việc Airbnb cũng như nhiều mạng dịch vụ tương tự buộc phải lùi một bước là một thắng lợi đáng kể cho thành phố Barcelona, vốn gặp nhiều khó khăn trước tình trạng quá tải du lịch. Mặc dù Airbnb đang cố gắng cải thiện hình ảnh của mình, bằng cách nêu bật những đóng góp đáng kể của mạng này vào các thành quả kinh tế trong vùng. Vào năm 2018, hơn 1,3 triệu khách du lịch đã sử dụng nền tảng Airbnb để đặt chỗ lưu trú, đem về 167 triệu euro doanh thu cho giới chủ nhà và hơn 850 triệu euro cho các cửa hiệu và doanh nghiệp địa phương. Tuy nhiên, những lập luận này dường như ít được chính quyền thành phố hưởng ứng, mà đa số người dân tại chỗ cũng không tán đồng. Tòa thị chính Barcelona dành ưu tiên cho việc phát triển một ngành du lịch phù hợp hơn với cư dân địa phương. Trong mắt những người sống và làm việc tại trung tâm thành phố, việc cho thuê ngắn hạn chỉ có lợi cho những chủ nhà sở hữu nhiều căn hộ. Trong khi nếp sống sinh hoạt hằng ngày trở nên tồi tệ hơn, nhiều người bỏ ra ngoài vùng ngoại ô để sinh sống, báo chí hầu như mỗi ngày nhắc đến tình trạng mất trật tự ban đêm, khi lượng khách du lịch nghiện rượu xay xỉn, gây rối làm ồn bất kể ngày đêm.
Theo nhà xã hội học Javier Gil, uy tín của Airbnb tại Barcelona đang bị phai mờ. Theo ông, ý tưởng ban đầu về việc đem lại thu nhập bổ sung cho những cá nhân nào có nhà cho thuê là một sáng kiến hay. Nhưng với thời gian, cách thức vận hành hệ thống này đã đi lệch hướng : một mặt, nhiều chủ nhà rút ra khỏi thị trường cho thuê truyền thống, cho du khách thuê ngắn ngày có lợi hơn là cho người dân thuê nhà dài hạn. Mặt khác, nhiều quỹ đầu tư bất động sản, mua lại nhiều dãy nhà để rồi kiếm lời thông qua việc chia thành nhiều căn hộ nhỏ cho khách du lịch thuê.
Trong thời gian qua, tòa thị chính Barcelona đã thành lập một đội thanh tra, có nhiệm vụ săn lùng các căn hộ cho thuê bất hợp pháp. Hội đồng thành phố đã lập khoảng 2.000 biên bản xử phạt các chủ nhà không có giấy phép. Hiện giờ, có từ 6.000 đến 8.000 căn hộ cho thuê một cách bất hợp pháp chỉ riêng trong khu vực trung tâm thành phố Barcelona.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký